Hoe Ontspanning Ontstaat

Lichamelijke ontspanning heeft altijd een positief effect op de geest, en andersom. Is je lichaam ontspannen, dan ontspan je mentaal ook. Kun je mentaal goed ontspannen dan zullen je spieren ook minder gespannen zijn. Maar welke weg je ook kiest, van lichaam naar geest of van geest naar lichaam, het is altijd een pad met ups en downs. En dat is jammer. Want de veranderlijkheid van je ontspanningsniveau kan namelijk aanleiding zijn tot de overtuiging dat ontspanning niks voor je is.

Je bent geneigd te overschatten wat je in 6 weken kunt bereiken en je onderschat tot waar je kunt komen in een jaar. Met als resultaat dat je te snel de moed opgeeft. In dit artikel wil ik je inzicht geven in hoe ontspanning zich manifesteert in de hoop dat je de kracht vind om vol te houden op je pad naar ontspanning.

Het begin (week 1 t/m week 6)

Ik ben één keer iemand tegengekomen die direct bij de eerste oefening totaal tot ontspanning kwam. Het was een topsporter die op een WK (ik meen dat het bobsleeën was) aan de start een black-out kreeg. Voor hem reden om meer aandacht te besteden aan rusttraining en zo ontmoeten wij elkaar. Na nog geen 10 minuten aan yoga-oefeningen merkte hij dat zijn hele lichaam kon ontspannen en dat zelfs zijn gedachten volledig op de achtergrond raakte. Ik denk dat het mij nog meer verbaasde dan hem. Ik had nog nooit zo iets gezien en heb het sinds die tijd ook nooit meer meegemaakt.

Meestal zit het ontspanningsniveau in de eerste paar weken tussen “Hé, ik heb iets minder last van mijn hoofd” en “ik ben zo gespannen dat ik kan niet eens meer normaal kan ademen”. Spanningsklachten verergeren soms, spierklachten kunnen gaan verschuiven en plotselinge rust kan zich afwisselen met een gevoel weer terug bij af te zijn.

Daarom geef ik tegenwoordig het advies ontspanoefeningen minimaal 8 weken te proberen.

Wanneer het om fysieke oefeningen gaat, is er sowieso de uitdaging van de oefeningen zelf. De eerste paar keer ben je drukker met begrijpen wat je precies moet doen dan daadwerkelijk ontspannen. Het is een goede training in geduld.

Het vervolg

Door al wekenlang bezig te zijn geweest met ontspannen heb je nieuwe inzichten gekregen en je lichaam voelt ook anders.
Je realiseert je:

Wat je verantwoordelijkheden zijn én wat buiten jouw verantwoordelijkheden valt

Één van de eerste veranderingen die je gaat opvallen, is dat ontspanning meer afstand tot je gedachten en gewoonten geeft. Je ziet wat je doet en denkt in een ander licht. En aangezien jij de expert bent over jouw leven ga je ook zien wat anders kan om meer te ontspannen. Rust manifesteert zich in eerste instantie dus niet als minder gedachten, maar als andere gedachten.

Dat wat fout is gegaan, vergeven is

Meer rust ervaren maakt dat je gaat nadenken over het verleden. Misschien draag je al een poos lasten van vroeger met je mee. Je voelt je schuldig, of schaamt je, of bent heel boos over hoe alles is gelopen. Stress is ook vaak een gevolg van morele verontwaardiging. Hoe heeft dit kunnen gebeuren? Dit kán toch niet? En toch gebeurde het. Je kunt je onmachtig, hopeloos en/of verdrietig voelen. Misschien ben je zelfs helemaal gestopt met voelen door wat er gebeurt is.

Wanneer je meer ontspant, krijg je nieuwe inzichten in het verleden. Er komt ruimte in je hoofd voor andere gedachten en opvattingen en soms ontdek je een reden waarom iets gebeurt is. Soms ook niet, maar de afstand die je tot je gedachten hebt gekregen maakt je milder. Misschien kun je jezelf of de ander zelfs vergeven.

Dat je hoop en vertrouwen krijgt in de toekomst

Ontspannen met het verleden om kunnen gaan, maakt dat je meer vertrouwen krijgt in de toekomst. Je merkt dat je weer vooruit durft te kijken. Nieuwe ideeën beginnen zich te vormen en je merkt dat je soms zelfs weer enthousiast bent.

Al die veranderingen in je gedachten hebben ook een werking op het lichaam.

Je lichaam voelt:

Lichter in het bovenlichaam

Schouders, nek en hoofd kunnen eindelijk weer ontspannen. Je laat heel letterlijk los. Het bovenlichaam voelt in z’n geheel lichter en je merkt dat je hoofd, nek en schouders makkelijker kunt bewegen. Een lichter gevoel betekent niet altijd dat de pijn ook weg is. Toch zul je wel merken dat de pijn anders is of verschuift.

Sterker in het midden

Minder stress betekent meer zelfvertrouwen en meer zelfvertrouwen houdt in dat je automatisch rechter gaat staan. De spieren bij je buik, zij en lage rug zijn actief. Automatisch betekent dit ook dat de spieren boven je midden nog verder kunnen ontspannen. Probeer je schouders eens te laten zakken mèt en zonder gespannen buikspieren. Je zult het verschil snel merken.

Zwaarder in het onderlichaam

Als je veel stress ervaart, houd je vaak je tenen iets gekromd. Alsof je letterlijk niet wilt staan waar je staat. Meer ontspanning betekent dat je juist je onderlichaam zwaar laat zijn. Je laat je dragen door de grond onder je voeten. Het onderlichaam voelt in tegenstelling tot het bovenlichaam juist zwaarder.

Dit zijn signalen dat je op de goeie weg bent. Tegelijkertijd heeft ook deze periode z’n ups en downs. Je kunt je een paar uur ontspannen, gelukkig en hoopvol voelen en vervolgens terugvallen in oude, stressvolle gewoonten.